W priorytecie I „Aktywni, świadomi obywatele, aktywne wspólnoty lokalne” na 1415 wniosków, dofinansowanie otrzymało 165 projektów, w tym projekt Zaborskiego Towarzystwa Naukowego „Lokalny program ekologiczny - Ziemia Zaborska słoneczna i czysta”.

 Lokalny program ekologiczny obejmuje szereg działań realizowanych z instytucjami samorządowymi i partnerami społecznymi na terenie Gminy Brusy. Zasadniczym celem jest budowanie trwałej i szerokiej koalicji na rzecz zmiany świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy Brusy oraz turystów i wczasowiczów. Istota programu sprowadza się do ustalenia zasobów ekologicznych, ich zagrożeń oraz szeregu działań edukacyjnych służących zrównoważonemu rozwojowi gminy. Program ma prowadzić do stworzenia samodoskonalącego się systemu, modyfikującego podejmowaną problematykę i zakres działań w wyniku prowadzonego ustawicznie monitoringu społecznego i ekologicznego. Zdając sobie sprawę z przyzwyczajeń, zaległości w edukacji ekologicznej, trudności ekonomicznych społeczności lokalnej i wynikającego stąd oporu społecznego, należy stopniowo rozwijać i poszerzać współpracę różnych instytucji i grup społecznych. Przyczynić ma się do tego monitoring społeczny i ciągłe kształtowanie społecznej świadomości proekologicznej. Zaborskie Towarzystwo Naukowe, jako organizacja wiodąca w środowisku lokalnym w zakresie działań ekologicznych i edukacyjnych, chce animować i koordynować działania proekologiczne oraz budować możliwie szeroką współpracę z wszystkimi instytucjami, organizacjami i obywatelami w tym zakresie.

W ramach projektu zostaną podjęte następujące typy działań:

1. podjęcie współpracy z partnerami społecznymi - Kaszubskie Liceum Ogólnokształcące w Brusach, Centrum Kultury i Biblioteki im. Jana Karnowskiego w Brusach - oraz współdziałania organizacji pozarządowych i administracji publicznej, w tym opracowanie i wdrożenie lokalnego programu ekologicznego;

2. monitoring ekologiczny i społeczny;

3. promowanie idei ekorozwoju przez różne instrumenty: animator ekologiczny, strona internetowa, ulotki, plakaty, biuletyn informacyjny;

4. działania edukacyjne: prelekcje, warsztaty, konkursy, terenowe lekcje ekologiczne, spływy, rajdy, akcje promocyjno-informacyjne.

Opis poszczególnych działań w zakresie realizacji projektu:

- Mały Mistrz Obserwacji Przyrody - Celem projektu jest nauczenie ok. 270 dzieci (ok. 80% populacji 5, 6 –latków w Gminie Brusy) rozpoznawania podstawowych gatunków roślin charakterystycznych dla flory południowych Kaszub oraz doskonalenie ich umiejętności rysunkowych przez odwzorowywanie cech gatunkowych roślin. Ma to prowadzić w dalszej kolejności do rozbudzenia zainteresowań botanicznych u dzieci w wieku przedszkolnym. Zajęcia te mają jednocześnie kształtować postawy proekologiczne u dzieci i ich rodziców z terenu gminy Brusy, a także poszerzać wiedzę o formach ochrony przyrody; współpraca Gminnego Zarządu Oświaty, przedszkoli i szkół podstawowych, Centrum Kultury i Biblioteki;

- Konkurs botaniczny "O Złote Kocanki Piaskowe" - Konkurs polega na rozpoznawaniu gatunków roślin. Uczniowie w eliminacjach będą rozwiązywać test multimedialny, gdzie będzie trzeba rozpoznać 50 gatunków roślin. W finale samodzielnie będzie trzeba opisywać listę 20 gatunków. Ponadto odbędzie się dodatkowy konkurs na mistrza systematyki, gdzie trzeba będzie przyporządkować gatunki do rodzin, a te do odpowiednich podklas; współpraca Kaszubskiego Liceum Ogólnokształcącego, Zaborskiego Parku Krajobrazowego;

- Konkurs ornitologiczny "O Kulika Wielkiego" - Celem konkursu jest szerzenie wiedzy o awifaunie Polski ze szczególnym uwzględnieniem gatunków występujących na Zaborach. Kierowany jest przede wszystkim do młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych;

- 10 wykładów i prezentacje dla młodzieży i dorosłych - w Centrum Kultury i Biblioteki co miesiąc będą odbywać się wykłady z tematyką ekologiczną prowadzone przez wykwalifikowaną kadrę ZTN i partnerów;

- Spotkania informacyjne – wybierz przyrodę - W Kaszubskim Liceum Ogólnokształcącym dla młodzieży cykl pięciu spotkań, na których będą przedstawione zawody związane z ekologią. Każde spotkanie będą prowadzili przedstawiciele zawodów ekologicznych;

- Kamera – obserwacja on-line ptaków, zwierząt;

- Konkurs plastyczny i wystawa „Jesień na Kaszubach” - Konkurs organizowany przez Centrum Kultury i Biblioteki dla dzieci i młodzieży propagujący działania ekologiczne. Wystawy pokonkursowe w Centrum Kultury i Biblioteki oraz w bibliotekach filialnych;

- Konkurs plastyczny i wystawa „Ziemia Kaszubska słoneczna i czysta” - Konkurs organizowany przez Centrum Kultury i Biblioteki dla dzieci i młodzieży propagujący działania ekologiczne. Wystawy pokonkursowe w Centrum Kultury i Biblioteki oraz w bibliotekach filialnych;

- Konkurs i wystawy fotograficzne - Konkurs i wystawa organizowane przez Centrum Kultury i Biblioteki dla mieszkańców Gminy Brusy i turystów, propagujący piękno Ziemi Zaborskiej. Wystawy pokonkursowe w Centrum Kultury i Biblioteki oraz w bibliotekach filialnych;

- Konkurs na najlepszą pracę magisterską i licencjacką o tematyce ekologicznej związanej z Ziemią Zaborską 2012r. 2013r.;

- zajęcia z terenowej edukacji ekologicznej;

- Rajd rowerowy szlakiem A. Łajming - Rajd organizowany przez ZTN w miesiącu lipcu 2012r. literackim szlakiem turystycznym wyznaczonym przez naszą organizację;

- Rajd rowerowy - Rajd po Ziemi Zaborskiej organizowany przez ZTN w miesiącu lipcu 2013r.;

- Inwentaryzacja siedlisk, pomników przyrody, punktów widokowych, dzikich wysypisk śmieci;

- Warsztaty ekologiczne w Lasce - 2012r. - pod kierunkiem prof. dr hab. K. Tobolskiego, badanie torfowisk i mokradeł w Gminie Brusy; 2013r. - monitoring przyrodniczy Gminy Brusy;

- Dokumentacja fotograficzna fauny i flory;

- Zimowe liczenie ptaków - dla Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków;

- Jesienne liczenie ptaków - dla Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków;

- Liczenie bocianów w Gminie Brusy - dla Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków;

- Stały monitoring i komentowanie działań ekologicznych instytucji, opiniowanie wycinek drzew i krzewów, ocena oddziaływania na środowisko inwestycji;

- Sprzątanie śmieci – wolontariat ekologiczny;

- Spływ-sprzątanie Zbrzycy;

- Kampanie promocyjno-informacyjne skierowane do mieszkańców Gminy i turystów związane z tematyką ekologiczną: segregacja śmieci, usuwanie azbestu, zbiórka elektrośmieci, oszczędzanie energii, opakowania ekologiczne, Światowy Rezerwat Biosfery, obszary Natura 2000;

- Zielony Telefon - doraźne działania interwencyjne;

- Strona internetowa - utworzenie i aktualizacja zielonej strony internetowej;

- Promocja - ulotki informacyjne, plakaty, koszulki promocyjne;

- Sejmik ekologiczny - Zorganizowanie spotkania z szerokim udziałem społecznym (szkoły, organizacje pozarządowe, nadleśnictwa, parki krajobrazowe, Park Narodowy Bory Tucholskie, samorząd itp.) w celu wypracowania planu działań na rzecz środowiska na lata następne;

- Wkładka ekologiczna do Ziemi Zaborskiej (tematyka ekologiczna);

- Zeszyty naukowe nr 1: Bocian a środowisko Zaborów;

- Zeszyty naukowe nr 2: Torfowiska jeszcze żywe;

- Zeszyty naukowe nr 3: Pomniki przyrody Ziemi Zaborskiej;

- Opiniowanie decyzji wycinki drzew i monitorowanie nasadzeń.